حديث رقم 3 - العتق من النار في كل ليلة من رمضان

ด้วยพระนามของอัลลอฮฺ ผู้ทรงเมตตา ปรานียิ่งเสมอ

 

หะดีษบทที่ 3

เป็นไทจากการลงโทษในขุมนรก

 

عَنْ أَبِي هُرَيْرَةَ رَضِيَ اللهُ عَنْهُ قَالَ : قَالَ رَسُولُ اللهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ : «إِذَا كَانَ أَوَّلُ لَيْلَةٍ مِنْ شَهْرِ رَمَضَانَ صُفِّدَتْ الشَّيَاطِينُ وَمَرَدَةُ الْجِنِّ، وَغُلِّقَتْ أَبْوَابُ النَّارِ، فَلَمْ يُفْتَحْ مِنْهَا بَابٌ، وَفُتِّحَتْ أَبْوَابُ الْجَنَّةِ فَلَمْ يُغْلَقْ مِنْهَا بَابٌ، وَيُنَادِي مُنَادٍ : يَا بَاغِيَ الْخَيْرِ أَقْبِلْ، وَيَا بَاغِيَ الشَّرِّ أَقْصِرْ، وَلِلهِ عُتَقَاءُ مِنَ النَّارِ، وَذَلكَ كُلُّ لَيْلَةٍ». (الترمذي رقم 618، صحيح الجامع الصغير للألباني رقم 759 : حسن)

ความว่า จากท่านอบู ฮุร็อยเราะฮฺ เราะฎิยัลลอฮฺ อันฮุ เล่าจากท่านรอซูล ศ็อลลัลลอฮฺ อะลัยฮิ วะสัลลัม ท่านได้กล่าวว่า “เมื่อคืนแรกของเดือนเราะมะฎอนมาถึง เหล่าชัยฏอนและญินที่ชั่วร้ายทั้งหลายจะถูกมัด ประตูทั้งหลายของนรกจะถูกปิดตรึง ไม่มีประตูใดของมันที่ถูกเปิดอยู่เลย ในขณะที่ประตูทั้งหลายของสวรรค์จะถูกเปิดอ้า ไม่มีประตูใดๆ เลยของมันที่ถูกปิด และจะมีผู้ที่ป่าวประกาศเรียกร้องว่า ‘โอ้ผู้ที่ขวนขวายความประเสริฐ จงรีบมาเถิด(หมายถึง รีบมาแสวงหาความโปรดปรานของอัลลอฮฺด้วยการปฏิบัติความดี) โอ้ที่ผู้ขวยขวายความชั่วร้าย จงหยุดเถิด’ และสำหรับอัลลอฮฺนั้นมีผู้ที่พระองค์จะทรงปลดปล่อยพวกเขาจากนรก สิ่งเหล่านั้น(การเรียกร้องและการปลดปล่อย) จะเกิดขึ้นทุกค่ำคืน(ของเดือนเราะมะฎอน)”  (รายงานโดย อัต-ติรฺมิซีย์ หมายเลข 618 ดู เศาะฮีหฺ อัล-ญามิอฺ ของ อัล-อัลบานีย์ หมายเลข 759 เป็นหะดีษหะสัน)

 

 

คำอธิบายหะดีษ

อุละมาอ์บางท่านกล่าวว่าหิกมะฮฺหรือวิทยปัญญาในการล่ามโซ่บรรดาชัยฏอนมารร้ายนั้น ก็เพื่อมิให้บรรดาชัยฏอนคอยกระซิบกระซาบบรรดาผู้ที่ถือศีลอด หลักฐานก็คือคนที่จมปลักในความเลวร้ายจำนวนมากได้ละเลิกจากการกระทำความชั่วและได้ขออภัยโทษต่ออัลลอฮฺ ส่วนผู้ที่ยังคงปฏิบัติความผิดดังกล่าวอยู่ นั่นก็เนื่องมาจากผลของการหลอกลวงของชัยฏอนยังคงมีอยู่ในหัวใจของคนที่ชั่วและเจริญงอกงามในความคิดของเขา

อัล-กอฎีย์ อิยาฎ กล่าวว่า หะดีษดังกล่าวนั้นเมื่อมองตามผิวเผินแล้ว จะเห็นว่า เหตุการณ์ต่างๆ ที่กล่าวในหะดีษนั้นเป็นสัญญาณบอกให้บรรดามะลาอิกะฮฺรับรู้ว่าเดือนเราะมะฎอนกำลังเยือนมา ขณะเดียวกันพวกเขาก็จะสรรเสริญยกย่องเกียรติของเราะมะฎอนและจะป้องกันมิให้บรรดาชัยฏอนคอยรบกวนผู้ศรัทธา ขณะเดียวกันก็สามารถที่จะยึดว่าเป็นสัญลักษณ์ของผลบุญที่มากมายและการอภัยโทษจากอัลลอฮฺ การหลอกลวงจากชัยฏอนจะลดน้อยลง เสมือนพวกมันกลายเป็นผู้ที่ถูกล่ามโซ่ไว้ ในหะดีษนี้ถือได้ว่าเป็นการเปิดประตูสวรรค์ทั้งหมดนั้นเป็นการแสดงให้เห็นว่าอัลลอฮฺได้เปิดโอกาสให้บ่าวของพระองค์ทำการภักดีต่อพระองค์ อันเป็นสาเหตุสำคัญในการเข้าสรวงสวรรค์ของพระองค์ และการปิดบรรดาประตูนรก นั่นก็หมายถึงการกีดกั้นความนึกคิดที่จะทำความชั่ว อันเป็นสาเหตุสำคัญของการเข้านรก ส่วนการล่ามโซ่บรรดาชัยฏอนนั้นก็เป็นการกันไม่ให้มันคอยหลอกลวงมนุษย์ให้การกระทำความชั่วนั่นเอง

            อัล-กุรฏุบีย์ กล่าวว่า หากมีคนถามว่า : ทำไมจึงมีคนจำนวนมากยังคงทำความชั่วในเดือนเราะมะฎอนทั้งๆ ที่ในเดือนดังกล่าวอัลลอฮฺได้ล่ามโซ่บรรดาชัยฏอนมารร้ายแล้ว คำตอบคือ เป็นการลดความชั่วทุกอย่างจากบรรดาผู้ถือศีลอดที่รักษาเงื่อนไขต่างๆ และมารยาทของการถือศีลอด ส่วนการล่ามโซ่นั้นเฉพาะชัยฏอนที่เลวร้ายมากๆ เท่านั้น แต่มิใช่ชัยฏอนทั้งหมด และการกระทำความชั่วนั้นอาจจะเกิดจากสาเหตุอื่นๆ ที่มิใช่มาจากการกระซิบกระซาบของบรรดาชัยฏอนได้ เช่น อาจจะมาจากมนุษย์มีจิตใจที่ชั่วร้าย ธรรมเนียมประเพณีที่ไม่ดีไม่งาม ซึ่งมักจะทำกันเป็นประจำทุกวัน หรืออาจจะมาจากชัยฏอนที่อยู่ในคราบของมนุษย์

            นอกจากประตูสวรรค์จะถูกปิดและประตูนรกจะถูกเปิด ซึ่งเป็นความโปรดปรานของอัลลอฮฺแก่บ่าวที่ต้องการทำความดีงามแล้ว ณ ที่นั้นยังมีเสียงที่เรียกร้องมาแต่ไกล อุละมาอ์บางท่านกล่าวว่า เสียงเรียกร้องนั่นเป็นเสียงของมะลาอิกะฮฺ หรือเป็นการดลใจแก่บรรดาผู้ที่พระองค์ประสงค์ให้ประกอบความดี “โอ้ผู้ที่ใฝ่หาความดีและผลบุญทั้งหลาย จงกราบไหว้อัลลอฮฺและจงภักดีต่อพระองค์เถิด จงเพิ่มความพยายามในการประกอบอิบาดะฮฺต่อพระองค์ และโอ้บรรดาผู้ชอบความชั่วร้ายจงหยุดจากการกระทำความชั่วและจงกลับเข้าหาอัลลอฮฺเถิด แท้จริงแล้ว นี่คือเวลาที่พระองค์จะทรงรับการขออภัยโทษ แท้จริงแล้วอัลลอฮฺจะทรงปลดปล่อยบ่าวของพระองค์จำนวนมากจากไฟนรก จงวิงวอนและขอดุอาอ์เพื่อให้ตัวท่าน ครอบครัว ญาติพี่น้องและเพื่อนพ้องของท่านอยู่ในกลุ่มคนที่พระองค์ทรงปลดปล่อยจากไฟนรก” (ฟัตหุลบารีย์ 4/114)

 

 

บทเรียนจากหะดีษ

1.      ความประเสริฐของเดือนเราะมะฎอนนั้นดำเนินขึ้นตั้งแต่เริ่มต้นเดือนจนกระทั่งสิ้นสุดเดือน

2.      ตั้งแต่ช่วงต้นของเดือนเราะมะฎอนบรรดาชัยฏอนและญินที่ชั่วร้ายจะถูกล่ามโซ่

3.      ในเดือนเราะมะฎอนประตูนรกทั้งหลายจะถูกปิด จะไม่มีแม้แต่ประตูเดียวที่เปิดไว้ ทั้งนี้เพราะความสำคัญและเกียรติของเดือนเราะมะฎอน

4.      เดือนเราะมะฎอนยังเป็นเดือนที่ประตูสวรรค์ทั้งหลายจะถูกเปิดและจะไม่มีแม้แต่ประตูเดียวที่ปิดไว้  ทั้งนี้เป็นการส่งเสริมให้ผู้ศรัทธาประกอบความดีและอิบาดะฮฺอย่างเต็มที่เปี่ยม

5.      ชัยฏอนมารร้ายและญินคอยหลอกลวงมนุษย์ แต่ในเดือนเราะมะฎอนพวกมันจะถูกล่ามโซ่ ทั้งนี้เป็นการให้เกียรติและโอกาสแก่ผู้ศรัทธาในการประกอบอิบาดะฮฺและทำการภักดีต่ออัลลอฮฺอย่างเต็มความสามารถ

ความโปรดปรานของอัลลอฮฺแด่บ่าวของพระองค์นั้นกว้างขวางยิ่งนัก จนกระทั่งคนจำนวนมากที่อยู่ในนรก พระองค์ก็จะทรงปลดปล่อยพวกเขาออกมาจากนรกในทุกค่ำคืนของเดือนเราะมะฎอน