هل ينزل الله إلى السماء الدنيا في ليلة النصف من شعبان ؟

ด้วยพระนามของอัลลอฮฺ ผู้ทรงเมตตา ปรานียิ่งเสมอ

 

อัลลอฮฺจะลงมายังชั้นฟ้าโลกดุนยาในค่ำคืนที่ 15 ของเดือนชะอฺบานหรือไม่?

 

ถาม อัลลอฮฺจะลงมายังชั้นฟ้าของโลกดุนยาในยามค่ำคืนที่ 15 ของเดือนชะอฺบาน แล้วจะอภัยโทษให้กับมวลมนุษยชาติทั้งหมดยกเว้นบุคคล 2 จำพวก คือ กาฟิร และผู้ที่ทั้งตนเป็นศัตรูกัน หรือไม่? 

 

ตอบ อัลหัมดุลิลลาฮฺ ...

เรื่องนี้มีปรากฏอยู่ในบางหะดีษแต่บรรดานักวิชาการได้มีการวิพากษ์วิจารณ์ถึงความถูกต้องของหะดีษ และไม่ปรากฏว่ามีหะดีษเศาะฮีหฺใดๆ ที่บ่งบอกถึงความประเสริฐของค่ำคืนที่ 15 ของเดือนชะอฺบานเลยแต่ประการใด

عن أبي موسى الأشعري عن رسول الله صلى الله عليه وسلم قال : "إن الله ليطلع في ليلة النصف من شعبان فيغفر لجميع خلقه إلا لمشرك أو مشاحن " . رواه ابن ماجه (1390)

จากอบู มูซา อัลอัชอารีย์ จากท่านรอซูลุลลอฮฺ ศ็อลลัลลอฮุอะลัยฮิวะสัลลัม กล่าวว่า “แท้จริงอัลลอฮฺจะสอดส่องดูปวงบ่าวในค่ำคืนที่ 15 ของเดือนชะอฺบาน และจะทรงอภัยโทษให้กับบ่าวทั้งหมด นอกจากมุชริกผู้ตั้งภาคีต่อพระองค์ และผู้ที่ตั้งตนเป็นศัตรูกัน”  (บันทึกโดย อิบนุ มาญะฮฺ หมายเลขหะดีษ 1390)

 

อัลมุชาหิน ในหะดีษ คือ ผู้ที่มีการทะเลาะเป็นศัตรูกันกับพี่น้องของเขา

ในหนังสือ “อัซซะวาอิด” ระบุว่าสายรายงานของหะดีษนี้อ่อน (เฎาะอีฟ) เพราะอับดุลลอฮ บิน ลุฮัยอะฮฺ และอัลวะลีด บิน มุสลิม ไม่ได้ชี้แจงชัดเจนถึงที่มาของหะดีษ

ในหะดีษนี้มีความสับสนซึ่งอัดดาเราะกุฏนีย์ ได้อธิบายไว้ในหนังสือ “อัลอิลัล” (เล่ม 6 หน้า 50-51) เขาได้กล่าวว่า “หะดีษไม่มีการยืนยัน”

และถูกรายงานจากหะดีษ  มุอาซ บิน ญะบัล, อาอิชะฮฺ , อบู ฮุร็อยเราะฮฺ, อบู สะละมะฮฺ และรวมถึงคนอื่นๆ สายรายงานทั้งหมดล้วนไม่พ้นจากสภาพเฎาะอีฟ และบางส่วนอยู่ในสภาพที่อ่อนมาก

อิบนุ เราะญับ อัลหัมบะลียฺ กล่าวว่า  “ในเรื่องความประเสริฐของค่ำคืนที่ 15 ของเดือนชะอฺบาน มีหะดีษจำนวนมาก แต่ก็มีความขัดแย้งกันอย่างกว้างขวางในกลุ่มของนักวิชาการ ส่วนมากก็ให้ทัศนะว่าเฎาะอีฟ และอิบนุ หิบบานเห็นว่าบางส่วนเศาะฮีหฺ“ (ละฎออิฟ อัลมะอาริฟ หมายเลข 261)

สำหรับการลงมาของอัลลอฮฺยังชั้นฟ้าโลกดุนยาไม่ใช่เจาะจงเฉพาะค่ำคืนที่ 15 ของเดือนชะอฺบานเท่านั้น แต่มีปรากฏหลักฐานยืนยันไว้ในเศาะฮีหฺ อัลบุคอรีย์ มุสลิม และคนอื่นๆ ที่ยืนยันถึงการลงของพระองค์ในทุกๆ ค่ำคืนในช่วงเวลาเศษหนึ่งส่วนสามสุดท้ายของกลางคืน และค่ำคืนที่ 15 ของเดือนชะอฺบานก็เข้ารวมอยู่ในหลักฐานนั้นโดยปริยายด้วย

ด้วยเหตุนี้ เมื่ออับดุลลอฮฺ บิน มุบาร็อก ถูกถามถึงการลงมาของพระองค์อัลลอฮฺในค่ำคืนที่ 15 ของเดือนชะอฺบาน เขาตอบว่า

" يا ضعيف ! ليلة النصف !؟ ينـزل في كل ليلة " رواه أبو عثمان الصابوني في " اعتقاد أهل السنة " (رقم 92)

“โอ้ ผู้อ่อนแอเอ๋ย ! คืนกลางเดือนนี้เท่านั้นหรือ!? พระองค์จะทรงลงมาในทุกๆ ค่ำคืนต่างหากเล่า”  (บันทึกโดยอบู อุษมาน อัศศอบูนียฺ ในหนังสือ อิอฺติกอดอะฮฺลิสสุนนะฮฺหมายเลขหะดีษ 92)

 

อัลอุก็อยลียฺ เราะหิมะฮุลลอฮฺ กล่าวว่า “หะดีษต่างๆ ที่กล่าวถึงการลงมาในยามค่ำคืนที่ 15 ของเดือนชะอฺบานอยู่ในสภาพอ่อน และสายรายงานที่ระบุถึงการลงมาในทุกค่ำคืนนั้นเป็นหะดีษที่มีการยืนยันเศาะฮีหฺ  ดังนั้นค่ำคืนที่ 15 ของเดือนชะอฺบานก็รวมเข้าอยู่ในช่วงเวลานี้ด้วย อินชาอัลลอฮฺ๑ (อัฎฎุอะฟาอ์ หมายเลข 3/29)  

โปรดดูรายละเอียดเพิ่มเติมคำถามตอบ (หมายเลข 8907)

และมีปรากฏรายละเอียดในเว็บไซต์ของเชค อิบนุ บาซ เราะหิมะฮุลลอฮฺ ในเรื่องข้อชี้ขาดการจัดงานเฉลิมฉลองคืนที่ 15 ของเดือนชะอฺบาน ซึ่งมันจะมีปรากฏอยู่ในหมวด “มะวาฎีอฺ คอศเศาะฮฺ บิลมุนาสะบาต”

 

เว็บไซต์อิสลามถามตอบ

islamqa.info ฟัตวาหมายเลข 49678